آشنایی با توانمندیها و فعالیتهای آزمایشگاهی اداره کل استان مرکزی
در قرن حاضر حفاظت از محیط زیست و جلو گیری از تخریب آن بعنوان یکی از شاخصهار مهم توسعه یافتگی کشورها محسوب می شود . این موصوع در اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به وضوح نمایان است :
در جمهوری اسلامی ، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند ، وظیفه عمومی تلقی می گردد . از این رو فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند ممنوع است .
محیط زیست ما با همه موجودات و انواع مخلوقاتی که در آن است تمام اجزایش به هم مرتبط است حوادثی که پدید می آید مانند حلقه های زنجیر بهم پیوسته است و کمترین تغییر و دگرگونی که در یک جزء از محیط زیست اتفاق می افتد باعث می شود که کل عرصه محیط زیست وضع دیگری به خود بگیرد . ظرفیت اکوسیستمها برای پذیرش تغییرات در محیط زیست محدود است و اگر چه طبیعت خود دارای توانایی مقابله با تغییرات است ولی امروزه مشخص شده است که سرعت بازسازی طبیعی در حد تخریب نبوده و در نتیجه فرایند تخریب محیط بصورت غیر قابل بازگشتی در حال پیشروی است . البته در فرایند توسعه نمی توان انتظار داشت که بدون تغییرات در محیط ، رشد صنعتی و اقتصادی امکان پذیر گردد . متخصصان محیط زیست نیز به دنبال چنین امر محالی نیستند لیکن این حقیقت نیز برای همه روشن شده که بدون رعایت اصول توسعه پایدار و حفظ محیط زیست نمی توان آینده مطلوبی را برای نسل حاضر و آینده تصور کرد . کشور ما به لحاظ اینکه از نظر توسعه صنعتی و حل مشکلات زیست محیطی در ابتدای راه قرار دارد ، بایستی جهت دستیابی به راه حل های اساسی قاطعانه بلاش نماید . به موجب قوانین و مقررات کشور آلودگی های صنعتی اعم از جامد ، مایع و گاز باید تحت کنترل باشند در این راستا جهت نظارت و شناسایی منابع آلوده کننده پایشهای دوره ای صورت می گیرد که شامل پایشهای اداره کل ( بعنوان آزمایشگاه مرجع ) و خود اظهاری در پایش توسط آزمایشگاه های معتمد ( بخش خصوصی ) می باشد .
آزمایشگاه هوا
هدف :
¨ پایش هوای محیط
¨ پایش گازهاو ذرات خروجی از
¨ دودکش صنایع
پارامترهای مورد اندازه گیری:
هوای آزاد محیطی(Ambien Air ) :
¨ ایستگاههای ثابت و سیار :
- ذرات ( PM2/5 , PM10 )
- گازها ( (CO ,SO2, NOx , O3, VOC , C-NH3
¨ دستگاههای پرتابل :
- گازها ((CO, CO2 ,SO2, NO2 , NO , O3, H2S , NH3
- ذرات( PM2/5 , PM10, PM1 )
دودکش کارخانجات:
¨ ذرات TSP
¨ گازها((CO, CO2 ,SO2, NO2 , NO, NOx , O2, H2, CxHy
پارامترهای هواشناسی:
¨ ثابت ( رطوبت ، سرعت و جهت باد ،فشار و دما )
¨ پرتابل ( سرعت باد )
تجهیزات :
¨ دستگاه ذرات
¨ آنالیزور گازها
¨ نمونه گیر دودکش
¨آزمایشگاه هوا – منابع سیار
هدف :
اندازه گیری گازهای خروجی ازاگزوز
پارامترهای قابل اندازه گیری:
گاز ( O2, CO2 ,CO ,HC)
نسبت اختلاط هوا به سوخت
تجهیزات :
دستگاه سنجش گازهای خروجی از اگزوز
(خودروهای بنزینی)HORIBA
¨آزمایشگاه هوا – سنجش صدا و ارتعاش
هدف :
اندازه گیری صدا و ارتعاش در محیط
پارامترهای مورد اندازه گیری :
- تراز معادل صوت ( Leq)
- تراز فشار صوت ( SPL )
- حداکثر تراز صوت (Lmax)
- حداکثر تراز صوت ( Lmin )
- تراز پیک ماکزیم (PeaK)
نمونه های مورد سنجش :
- صدا در محیط باز
- صدا در محیط بسته
- ارتعاش محیطی
تجهیزات :
دستگاه صدا سنج
دستگاه صدا و ارتعاش
آزمایشگاه
آزمایشگاه شیمی آب و فاضلاب
هدف:
سنجش پارامترهای فیزیکی و شیمیایی
در نمونه های آب و فاضلاب به منظور
شناسایی آلاینده های زیست محیطی
پارامترهای مورد اندازه گیری:
) CODمقدار اکسیژن مورد نیاز واکنشهای شیمیایی (
BOD (مقدار اکسیژن مورد نیاز واکنشهای بیولوژیکی) –DO
نیترات – سولفات – سولفید – سولفیت – قلیائیت – سختی ( کل – کلسیم – منیزیم )- AL –NH3 – F – K- CL - Mn - Cu
قابلیت هدایت الکتریکیEC – کل جامدات معلق TSS
کل جامدات محلولTDS – کدورت – دما – کلراید – PH
دترجنت – فسفات – آمونیم – CN- Zn-Cr-Ni-AL-Fe
نمونه های مورد سنجش:
آب ( آشامیدنی – سطحی – زیر زمینی )
پساب ( صنعتی – کشاورزی – شهری )
تجهیزات:
اسپکتروفتومتر- هدایت سنج – کدورت سنج -
اسپکترو فتومتر DR 5000 –دستگاه اندازه گیری فاکتورهای آب و فاضلاب Wagtech
PH متر - COD متر - BODمتر-U 10
آزمایشات فوق بر طبق آخرین روشهای
standard Method انجام شده
و نتایج حاصله با استانداردهای
کتاب قوانین و ضوابط زیست محیطی
مقایسه می گردد.
آزمایشگاه میکرو بیولوژی
هدف :
سنجش کمی و کیفی مشخصات بیولوژی
آب و فاضلاب به منظور شناخت آلاینده های
زیست محیطی و وضعیت اکو لوژیک منابع آب
پارامترهای مورد آزمایش:
· شمارش کل کلیفرم هاو کلیفرم گوارشی
· شمارش استرپتوکوکوس فکالیس
· تشخیص نوع کلیفرم گوارشی
· رنگ آمیزی گرم باکتریها جهت شناسایی
و بررسی شکل میکروسکوپی
· نمونه برداری و بررسی تعداد تخم انگل و نوع نماتد
· شمارش باکتریهای هتروتروفیک
نمونه های مورد سنجش:
آب (سطحی و زیر زمینی )
پساب (صنعتی – کشاورزی- شهری )
تجهیزات:
میکروسکوپ– استریو میکروسکوپ
انکوباتور – بن ماری – فیلتر هولدر
آون – اتو کلاو – ترازو - لوپ
منابع و روشها :
روشهای موجود در استاندارد متد:
روش M.P.N و روش M.F
آزمایشگاه سنجش فلزات سنگین و مواد آلی
هدف :
· سنجش فلزات سنگین و کمیاب در
نمونه های مختلف از آب و خاک و هوا.
· اندازه گیری مواد آلی و سموم
در نمونه های مختلف جهت شناسایی
آلاینده های منابع آب و خاک و هوا.
تجهیزات :
دستگاه جذب اتمی
دستگاه GC
خود اظهاری در پایش
حفاظت از محیط زیست یکی از نگرانیهای جوامع بشر امروزی به شمار می رود . گستردگی فعالیتهایی که می توانند بر محیط زیست تاثیر منفی داشته باشند و لزوم پایش و کنترل آنها بر کسی پوشیده نیست . برای پایش منابع آلودگی ، روشهای مختلفی وجود دارد . در روش سنتی همه کارها به عهده دولت دیده شده است . اما با توسعه و گسترش منابع آلودگی از یک طرف و لزوم کوچک شدن حجم دولت ، بویژه کاهش تصدی های دولت از طرف دیگر ، حکم می کند که در این دیدگاه سنتی تغییری اساسی حاصل شود .
یکی از روشهای پایش منابع آلوده کننده خود اظهاری در پایش می باشد . در این روش مسئولین واحدها موظف می شوند تا وضعیت آلودگی خود را به سازمان حفاظت محیط زیست گزارش کنند .
مستندات قانونی
ماده 61 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی :
دولت مکلف است طرح خود اظهاری برای پایش منابع آلوده کننده را آغاز نماید . کلیه واحدهای تولیدی ، خدماتی و زیربنایی باید بر اساس دستورالعمل سازمان حفاظت محیط زیست توسط یکی از آزمایشگاههای معتمد سازمان نسبت به نمونه برداری واندازه گیری آلودگی ها و تخریبهای خود اقدام و نتیجه را به سازمان مذکور ارائه دهند .واحدهایی که تکالیف این بند را رعایت ننمایند مشممول ماده 30 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا مصوب 3/2/1374 خواهند بود .
.
|